Update Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie COVID-19 (nr. 33)

Alleen samen krijgen we corona onder controle. In Nederland willen we met intensieve en activerende communicatie bijdragen aan de aanpak van het coronavirus. Dat vraagt om eenduidige en duidelijke informatie, handelingsperspectieven en betekenisgeving. We sluiten zoveel mogelijk aan op de (informatie)behoeften en de gevoelens die er leven.

Daarom werken we samen: alle departementen en andere onderdelen van de Rijksoverheid werken samen. Regionale overheden (veiligheidsregio’s, gemeenten, GGD’s) zijn nauw aangesloten en worden zo goed mogelijk ondersteund in hun communicatie.

Heb jij een communicatieaanpak, een case, verhaal of iets anders gerelateerd aan communicatie rondom COVID-19 dan delen we dat graag via deze nieuwsbrief. Laat het ons weten via communicatiecovid@minjenv.nl.

• Stap 1 van het openingsplan: winkels en terrassen deels open, einde avondklok
  Steeds meer mensen krijgen een vaccinatie tegen corona, waardoor snel minder mensen ziek zullen worden. De verwachting is dat het aantal nieuwe ziekenhuisopnames gaat afnemen. De samenleving stap voor stap openen is niet zonder risico’s. Maar het kabinet kijkt ook naar het maatschappelijke en economische belang. Daarom neemt het kabinet de eerste voorzichtige stap in het openingsplan op 28 april.

  Op 28 april worden de volgende coronamaatregelen losgelaten of aangepast. Alle overige maatregelen blijven gelden.

  -    Op 28 april 04.30 uur vervalt de avondklok.
  -    Het advies voor thuisbezoek verandert naar ontvang maximaal 2 mensen per dag en ga maximaal 1 keer per dag op bezoek. 
  -    Terrassen buiten kunnen van 12.00 uur tot 18.00 uur open onder voorwaarden. 
  -    Winkels mogen weer klanten ontvangen zonder winkelafspraak. Er gelden wel voorwaarden. 
  -    Op warenmarkten mogen ook weer andere artikelen dan levensmiddelen verkocht worden. Zoals bijvoorbeeld kleding en cosmetica.
  -    Studenten aan universiteiten en hoge scholen kunnen vanaf maandag 26 april onder voorwaarden ongeveer 1 dag per week les op locatie volgen. 
  -    Theorie-examens voor een rijbewijs, vaar- of vliegbewijs zijn weer mogelijk.
  -    Het maximaal aantal mensen bij een uitvaart wordt verhoogd naar 100.

• Hou (afstand) van elkaar!
  Vorige week kon je in deze nieuwsbrief al het eerste deel van de posters en visuals Hou (afstand) van elkaar downloaden. Met dank aan onze collega’s van de gemeente Amsterdam is nu ook het tweede deel van het campagnemateriaal beschikbaar. Je downloadt de complete set hier.
  
  Er zijn verschillende thema’s, zo is er een algemene poster, maar ook één voor Koningsdag (chill als een koning). Er is een poster speciaal voor wandelgebieden (geniet van je ommetje) en een voor bijvoorbeeld in het park (geniet van je vrije dag). 

• Communicatietoolkit coronavaccinatie
  Om iedereen zo goed mogelijk te informeren over het vaccineren, staan in de communicatietoolkit coronavaccinatie kant-en-klare communicatiemiddelen die je kan gebruiken voor je eigen communicatie. De toolkit wordt continu bijgewerkt.

Recent zijn de volgende visuals aangepast of nieuw gemaakt:

• Visual ‘Stap 1: terrassen en winkels open, einde avondklok’ (20 april)
• Visual ‘Overzicht coronamaatregelen per 28 april’ (20 april)
• Beeldsamenvatting voor laaggeletterden en anderstaligen (20 april)
• Visual ‘Buitenterrassen open’ (20 april)
• Visual ‘Winkelen en boodschappen doen’ (20 april)
• Visual ‘Onderwijs per 26 maart’ (20 april)
• Social illustratie koningsdag (21 april)
• Overzicht: Openingsplan: stap voor stap meer mogelijk (13 april)
• Toolkit communicatiemiddelen basisregels (13 april)
• Toolkit communicatiemiddelen avondklok (13 april)
• Social visuals ramadan (12 april)
• Factsheet ‘Reizen en vakanties’ (23 maart)
• Factsheet ‘Sporten tijdens de lockdown’ (8 maart)

• Verder met AstraZeneca
  Naar aanleiding van de beslissing om door te gaan met de vaccinatie met AstraZeneca voor 60 plussers ontwikkelen we materialen die informatie geven en ingaan op specifieke vragen over dit vaccin. Op Rijksoverheid.nl staan antwoorden op veel voorkomende vragen.
  
  Ton de Boer, voorzitter van medicijnautoriteit CBG – de instantie die het vaccin goedkeurt voor de Nederlandse markt - geeft in een video antwoord op vragen als ‘Hoe groot is de kans op ernstige bijwerkingen? ‘ en ‘Waarom wordt AstraZeneca nu alleen aan 60-plussers aangeboden?’.
  Is AstraZeneca veilig voor 60-plussers? | 6 vragen aan CBG-voorzitter Ton de Boer | Coronavaccinatie - YouTube
  
  Immunoloog Marjolein van Egmond geeft in een video antwoord op vragen als ‘Is het veilig om te prikken met AstraZeneca voor 60-plussers? en ‘Moet ik mij zorgen maken als ik al trombose heb of andere aandoeningen? ‘. 
  'Voordelen AstraZeneca veel groter dan de nadelen' | 5 vragen aan immunoloog Marjolein van Egmond | coronavaccinatie - YouTube
  
  Ook zijn diverse berichten op de social kanalen van het ministerie van VWS gepost:
  Mensen vanaf 60 jaar kunnen veilig een AZ-prik krijgen
  Q&A: Waarom krijgen mensen van 60 jaar en ouder wel een AZ-prik? 

• Nieuwe blogposts over het vaccinatieprogramma

  Interview: hoe organiseert de GGD vaccinaties voor heel Nederland? | Publicatie | Rijksoverheid.nl
  Dat we ons overal snel op corona kunnen laten testen is mede te danken aan Tiemen Bloemberg en zijn team bij de GGD-GHOR. Zij organiseren bovendien het vaccinatieprogramma in Nederland. 

  Weblogbericht: Open brief minister De Jonge over vaccinatiebeleid | Publicatie | Rijksoverheid.nl
  Op 16 april ontving minister Hugo de Jonge een open brief van het Zuyderland Ziekenhuis. Op indringende wijze uitten de zorgspecialisten hun zorgen over de keuzes die worden gemaakt in het vaccinatiebeleid. Vragen die waarschijnlijk niet alleen leven bij deze betrokken zorgmedewerkers, maar bij ons allemaal. In een open brief geeft de minister antwoord op de brief van het ziekenhuis en licht zijn keuzes toe. 

Nu we de eerste stap van het openingsplan gezet hebben en er de komende tijd steeds meer mogelijk wordt, blijft het van belang dat we ons aan de basisregels houden. Steeds meer mensen worden door vaccinatie beschermd tegen het coronavirus. Maar er worden nu ook nog steeds mensen ziek. De basisregels helpen om besmetting van jezelf en anderen met het coronavirus te voorkomen. Ook als je al gevaccineerd bent. Als we onze handen wassen, 1,5 meter afstand houden, en thuisblijven en testen bij klachten, worden er minder mensen besmet. Zo is er sneller weer meer mogelijk.
Vanuit de Rijksoverheid zetten we via een crossmediale aanpak diverse middelen over de basisregels zo breed mogelijk in. Om het bereik te vergroten verzoeken wij de gemeenten en veiligheidsregio’s deze middelen vooral ook lokaal in te zetten. 

In de toolkit vind je onder andere:

• Animatievideos
• Online banners en een social post met verdiepende informatie
• Online videos
• Posters, digitale abris en social posts in verschillende relevante thema’s 

• Deelcampagne Ramadan
  Van dinsdag 13 april tot en met woensdag 12 mei is de maand Ramadan. Ook tijdens de maand Ramadan is het belangrijk dat de basismaatregelen worden nageleefd. Dit willen we op een positieve manier communiceren door te vertellen wat er juist wél kan om het sociale aspect van de Ramadan te behouden. Op FunX loopt een radiocommercial waarin jongeren vertellen hoe zij dit jaar de Ramadan beleven. Daarnaast is een video gemaakt met dezelfde insteek die wordt verspreid via doelgroepgerichte media. De video’s mogen gedeeld worden.
  Download hier de full HD versie met Nederlandse, Turkse en Arabische ondertiteling
  Download hier compressed versies met Nederlandse, Turkse en Arabische ondertiteling
  Download hier de versie geschikt voor Instagram en Tiktok zonder ondertiteling
• Studentensportcampagne
  Jongeren krijgen steeds meer vrijheden als het aankomt op sporten. Ook voor, tijdens en na het sporten is het van belang dat de basismaatregelen worden nageleefd. In samenwerking met Studentensport Nederland is een contentgenerator gemaakt. Met de slogan ‘’alleen samen zorgen we dat we kunnen blijven sporten” willen we jongeren motiveren om ook tijdens het sporten de basismaatregelen na te leven. Met de contentgenerator kunnen sportverenigingen hun eigen beeldmateriaal en logo uploaden, zodat ze een gepersonaliseerde social post kunnen maken. Via deze link kan je zelf een uiting maken en plaatsen op social met de hashtag #AlleenSamen. Ter verificatie dien je eenmalig een account aan te maken. Daarna kan je direct een uiting maken en delen.
• Jongerencampagne Samen niet stuk
  Met Samen niet stuk willen we jongeren inspireren en activeren om iets voor een ander te doen en daarmee samen deze tijd door te komen. VICE schrijft meerdere advertorials met inspirerende verhalen van jongeren die zich juist in deze coronatijd inzetten voor een ander. Ook Glamour en Cosmopolitan gaan inspirerende verhalen van jongeren delen.
• Deelcampagne quarantaine
  De campagnes gericht op jongeren staan nog steeds live. De Coronaconflict campagne (www.coronaconflict.nl) en #ffvolhouden, in samenwerking met jongerenwerkers organisatie BV Jong. We zien voor Coronaconflict dat steeds meer jongeren hun conflict delen en hier advies op vragen via de Instagram pagina. Hier zit een fulltime webcare team achter die alle vragen snel beantwoordt. Bij de #ffvolhouden campagne blijven verschillende filmpjes binnenkomen, die jongeren zelf maken om te laten zien hoe zij met quarantaine omgaan.
• Flyer in begrijpelijke taal
  Voor de lage SES doelgroep is een flyer in begrijpelijke taal ontwikkeld. Deze ligt inmiddels bij Voedselbanken door heel Nederland. Aan verdere verspreiding wordt gewerkt.
• Filmpjes ‘quarantaine’ en ‘thuisbesmetting’ in Arabisch
  Ook zijn er filmpjes geproduceerd, speciaal voor de Arabisch sprekende doelgroep, met onderwerpen ‘quarantaine’ en ‘thuisbesmetting’. Deze zijn eind maart in doelgroep-specifieke media verspreid.

• Gemeente Rotterdam: Nieuwe uitingen coronaregels
  De gemeente Rotterdam ontwikkelde nieuwe communicatie-uitingen met een regionale doorvertaling van de landelijk geldende regels. Er is hierbij gekozen om op een positieve manier het perspectief uit te lichten. Dus: wat kan er wél als je je aan de regels houdt. De uitingen zijn ook aan regiogemeenten aangeboden (zonder logo), zodat zij ze naar eigen inzicht kunnen inzetten.
   

• Veiligheidsregio IJsselland: Jongerencampagne #tiptegendecoronadip
  In de regio IJsselland bleef de behoefte om naast alle landelijke en lokale communicatieactiviteiten, meer voor de jongeren in deze regio te doen in de vorm van een campagne. Als basis hiervoor diende onderzoek uitgevoerd door studenten van de VU deden naar de gedragsintentie van jongeren om zich aan de coronamaatregelen te houden. De jongerencampagne legt de nadruk op de narratieve boodschap: wat kan nog wel binnen de geldende maatregelen, wat is het effect van de maatregelen en wat kunnen jongeren zelf doen om het effect van de maatregelen te vergroten? Door op deze manier de boodschap over te brengen krijgen jongeren het zelfvertrouwen om de maatregelen daadwerkelijk na te leven. Met als hashtag #tiptegendecoronadip.

  
  Uitgangspunten

  -    Doelgroep: jongeren van 18 t/m 24 jaar
  -    Kanaal: Instagram, betaalde promoties
  -    Lokale communicatie- en identificatiebron
  -    Boodschap gericht op het vermijden van groepsvorming, door zelfeffectiviteit van de jongeren te vergroten.

  De gezichten van deze campagne zijn stagiaires van de Veiligheidsregio IJsselland. De eerste promoties zijn afgerond op Instagram en de resultaten zijn een stuk hoger dan normaal, met een uniek bereik van ruim 17.000 jongeren en 36.000 weergaven. De call to action (daadwerkelijk zelf ook tips delen) wordt vrijwel niet gedaan.
  
  Beeldmateriaal
  Het beeldmateriaal download je hier (Wetransfer). Het beeldmateriaal is ook aangeboden aan de gemeenten, die het via verschillende kanalen en partners kunnen delen.  

• Gemeente Amersfoort: Daar doe ik het voor!
  Om juist nu te benadrukken hoe belangrijk het is om je aan de coronamaatregelen te houden is de gemeente Amersfoort op 31 maart gestart met de campagne ‘Daar doe ik het voor’. De gemeente heeft beeldmateriaal waarop Amersfoorters te zien zijn gebruikt op landelijke campagne-uitingen. Deze uitingen zijn gedrukt en staan nu op tien trotterborden verspreid over de stad. Daarnaast versterkt Amersfoort de campagne door in de lokale krant elke week 1 foto te plaatsen met een artikel waarin de persoon op de foto aangeeft waarom hij/zij zich aan de maatregelen houdt. Ook online krijgt de campagne kracht door op social media uitingen van de campagne te plaatsen en in tekst te benadrukken hoe belangrijk het is om je aan de basismaatregelen te houden. Tot slot staan de artikelen ook op de website en gaan ze mee in de wekelijkse nieuwsbrief. De campagne leeft doordat de mensen op de foto’s herkent worden en ieder ook in zijn/haar eigen netwerk de uitingen deelt.

Omgevingsanalyses NKC (15 apr –  21 apr)

• Afgelopen week staat de testsamenleving weer volop in de aandacht, met onder meer een storm van kritiek over mogelijk betaalde testbewijzen vanaf juli. Massaal wordt er op sociale media geageerd tegen de 7,50 euro die maximaal verlangd wordt als bijdrage. Burgers en politici (o.a. van PVV, SP en GL) vrezen dat de eigen bijdrage voor een tweedeling kan zorgen tussen rijke gezinnen en minima, terwijl sectoren als de horeca in de media de vrees uiten dat het klanten kan kosten: een deels betaalde test zou een te hoge drempel vormen. Ook wordt niet begrepen dat een (betaald) testbewijs vanaf juli nog nodig is, aangezien erop wordt gemikt dat iedereen die wil begin juli gevaccineerd kan zijn. ‘Waarom is het dan nog nodig om een testsamenleving in te richten, vorige zomer konden we toch ook zonder?’, is het sentiment.
• Dat laatste argument wordt ook geuit in een manifest van verzekeraars en ziekenhuizen, die daarom de gehele testsamenleving en de bedragen die ermee gemoeid zijn in twijfel trekken. In lijn met het sentiment online wordt de vraag opgeworpen of het geld niet beter elders aan besteed kan worden. Wat daarbij opvalt is dat het brede publiek, maar ook deze verzekeraars en ziekenhuisdirecteuren, niet duidelijk in beeld hebben wat nou precies het verschil is met de pilots van Testen voor Toegang en de 1 miljard die daarmee gemoeid is. Hét symbool van dit sentiment is de 538 Oranjedag, die na een stortvloed aan negatieve reacties over het signaal naar de zorg en het passeren van de lokale horeca, een veel getekende petitie en een dreigend protest van de politie uiteindelijk is geannuleerd. Datzelfde geldt voor het Startschotgala in Lichtenvoorde.
• In aanloop naar het Catshuisoverleg en de persconferentie liggen opnieuw de datums in het openingsplan onder vuur, omdat Rutte eerst zegt dat 28 april mogelijk niet gehaald wordt, vervolgens zegt dat het ook half mei kan worden waarna uiteindelijk blijkt dat de eerste openingsstap toch wél op 28 april kan worden gezet. Net als diverse fractievoorzitters zijn mensen op sociale media klaar met het continue geschuif met datums en de ‘worst’ die meermaals is voorgehouden. Slechts een kleine minderheid heeft de disclaimer in beeld die er steeds bij is geschetst.
• Wat na de persconferentie vooral blijft hangen in media en op sociale media is het feit dat het kabinet kiest voor versoepelingen tegen het advies van het OMT in en dus een ‘politiek besluit’ neemt. Omdat de besmettingen en de bezetting van de ziekenhuizen nog altijd hoog zijn doet dat zorgvakbonden en een groep online vrezen dat de zorg nog verder belast wordt en de verruimingen te vroeg komen. Anderzijds is er een groep die al langer snakt naar meer ruimte en onder hen heerst enig positivisme. De eerste stap wordt door hen begroet, al was er gehoopt op versoepeling in nog meer sectoren of ruimere openingstijden in de horeca. De sector zelf, bijgevallen door handhavers, vreest vooral dat de sluitingstijd van 18.00 uur tot gevolg zal hebben dat klanten zich naar parken zullen verplaatsen.

We willen alle communicatieprofessionals die zich binnen de (semi)overheid bezighouden met het coronavirus informeren over de laatste stand van zaken van de nationale communicatieaanpak. Dit zijn departementen, relevante uitvoeringsorganisaties, veiligheidsregio’s, gemeentes en GGD’en.

Aanmelden 

U kunt zich aanmelden voor de update NKC via de website van de NCTV.