Online radicalisering

In een serie audiofragmenten geeft de eindredacteur van het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland december 2024 meer informatie over de kernbevinding en de impact op de Nederlandse nationale veiligheid. 

Online radicalisering

Fragment 4: Online radicalisering Spreker 1 [00:00:00] Jullie beschrijven in de DTN ook online radicalisering. Dat is niet voor het eerst. Spreker 2 [00:00:04] Nee, we schrijven al jaren over online radicalisering, een heel belangrijk thema in een terrorisme en extremisme. Het lijkt alleen maar te groeien. Steeds meer jongeren radicaliseren online. Er zijn waarschijnlijk ook een paar honderd jongeren in Nederland actief in jihadistische en rechts terroristische online milieus. Spreker 1 [00:00:24] Maar wat zijn de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van online radicalisering? Spreker 2 [00:00:28] Nieuw is dat het uiteindelijk steeds vaker tot arrestaties leidt. Het Openbaar Ministerie en de Raad voor de Kinderbescherming hebben de noodklok geluid eerder dit jaar. Sommige van die jongeren zijn echt enorm jong, veertien en vijftien jaar. Dat zien we in heel Europa, maar dus ook in Nederland. En dat is echt heel zorgelijk. Spreker 1 [00:00:45] En om wat voor jongeren gaat dit dan precies? Spreker 2 [00:00:48] Ja, er zijn allerlei type jongeren bij, maar wat we toch heel vaak zien is dat deze jongeren problemen hebben op school. Problemen met een thuissituatie, dat ze psychosociale problemen hebben. Het gaat om jongeren die natuurlijk in een vormingsfase zitten, die bezig zijn met de ontwikkeling van hun identiteit en die dan heel kwetsbaar kunnen zijn voor de propaganda van terroristische organisaties. En online kan dat. Spreker 1 [00:01:18] Natuurlijk onwijs snel gaan. Spreker 2 [00:01:21] Ja, dat gaat soms echt heel erg snel. In het verleden dachten we eigenlijk dat van radicalisering uiteindelijk. Dat kan online beginnen, maar is er toch contact nodig met extremistische personen of groepen. En dat is echt veranderd. We zien nu gewoon dat mensen volledig radicaliseren, online, in groepen. Spreker 1 [00:01:38] En hoe werkt dat dan precies? Spreker 2 [00:01:41] We zien veel dat jongeren online actief zijn op mainstream social media en daar contact leggen met mensen die ongeveer hetzelfde denken over zaken als zij en zo langzaam doorgeleid worden naar extremere groepen. En dan ook wel naar besloten groepen waar toeristische content wordt gedeeld en waarbij zij dus eigenlijk praten over allerlei zaken die met haar isme te maken hebben. Spreker 1 [00:02:05] En die groepen opereren ook buiten onze landsgrenzen. Spreker 2 [00:02:08] Ja, we zien dat heel veel van die groepen eigenlijk internationaal samengesteld zijn. Dus dat jongeren in Nederland met sympathie voor rechtsextremistische gedachtegoed of jihadisme, dat die in contact treden met mensen die hetzelfde over denken in Duitsland of Belgi‘ of Frankrijk of waar dan ook. Spreker 1 [00:02:26] We hebben het nu over online radicalisering, zowel bij rechts als jihadisme. Is dat ook hetzelfde proces of zijn er nog verschillen te benoemen? Spreker 2 [00:02:34] Er zijn een aantal dingen zijn hetzelfde, dus bijvoorbeeld de manier waarop ze bij die heftige groepen terechtkomen. Die fuikwerking van mainstream naar extreem. Maar er zijn ook wel wat verschillen aan te duiden. Bij rechts terroristische groepen zie je vaak dat er een enorme fascinatie is voor geweld en schokkende bloederige beelden en dat dat samengaat met terroristische content. Spreker 1 [00:03:01] Dus ze hebben eigenlijk minder belang voor ideologische kennis of verdieping? Spreker 2 [00:03:06] Ja, vaak zijn zij veel minder ideologisch bezig en er is ook niet ŽŽn dominante rechts terroristische theorie die nu wordt aangehangen. Spreker 1 [00:03:14] En dat is bij online jihadisten dan wel anders? Spreker 2 [00:03:17] Ja, daar zie je toch meer dat zij een soort coherente jihadistische gedachtegoed aanhangen. Hoewel de kennis van het gedachtegoed, de kennis van de leer vaak ook wel heel erg verschilt. Wat bij jihadisten ook speelt, is dat ze eigenlijk online heel makkelijk in contact komen met strijders van ISIS in provincies en door hen kunnen worden gestimuleerd om een aanslag te plegen. Spreker 1 [00:03:40] En kan dat veel effect hebben? Spreker 2 [00:03:41] Dat denk ik wel. Het moet toch voor een jonge sympathisant op een zolderkamer heel bijzonder te zijn om direct online in contact te treden met een geharde strijder in een ISIS provincie die jou eigenlijk toestemming geeft om een aanslag te plegen uit naam van ISIS en je daarbij ook nog eens een keer coacht. Vergelijk het met een jeugdige voetballer zonder al te veel talent die opeens door de bondscoach van het Nederlands elftal wordt gecoacht.