Kennis en vaardigheden
Dit onderdeel van de lokale aanpak gaat over het vergaren, overdragen en onderhouden van kennis en vaardigheden om radicaliseringsprocessen te signaleren en om te kunnen interveniëren. Voor effectief preventief beleid bijvoorbeeld, is kennis nodig van voedingsbodems en de risico- en beschermingsfactoren die maken dat personen wel of niet vatbaar raken voor extremistische denkbeelden. Ook geleerde lessen vanuit eerder beleid of eerdere interventies dragen hieraan bij.
De gemeente is – op basis van de kennis over de verschillende vormen van extremisme en informatie over de lokale dreiging – in staat om de lokale aanpak voor de specifieke gemeente of regio vorm te geven. Kennis is een essentieel onderdeel voor de lokale aanpak. Zelfs bij het uitblijven van signalen of casuïstiek moet doorlopend geïnvesteerd worden in het op peil brengen en houden van de relevante kennis.
Kennis vergaren is een continu proces; het vergt doorlopende inzet om professionals mee te nemen in de voor hen relevante actuele ontwikkelingen en fenomenen. Wat een professional precies moet weten en kunnen, is afhankelijk van de rol van de professional en de organisatie en van de regionale context. Zo zijn er bijvoorbeeld gemeenten die hun reinigingsploegen specifiek trainen in het herkennen van extremistische- en terroristische symbolen of stickers in de openbare ruimte. Deze signalen helpen om een beter beeld te vormen van de sentimenten die leven in de gemeente.
Basiskennis
Basiskennis over radicalisering, extremisme en terrorisme is relevant voor een brede groep professionals bij de (semi-)overheid. Het gaat hierbij niet alleen om beleidsmedewerkers radicalisering, maar ook om professionals werkzaam als aandachtsfunctionaris binnen de zorg, onderwijs, jongerenwerk, politie of sociale wijkteams. Zij hebben de preventie van radicalisering niet als primaire taak focus, maar kunnen signalen van radicalisering tegenkomen in de dagelijkse werkzaamheden.
Deze basis bestaat uit:
- Bekendheid met de betekenis van radicalisering, extremisme en terrorisme;
- Kennis over het onderscheid tussen activisme en extremisme.
- Inzicht in het verloop van radicaliseringsprocessen, welke factoren hier invloed op hebben en wanneer en waar deze te melden;
- Bekendheid met de verschillende verschijningsvormen van extremisme waar blijkend uit dreigingsproducten zoals het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) de meeste (gewelds)dreiging vanuit gaat;
- Bekendheid met de basis op orde van de Lokale aanpak.
Verdieping
Voor dossierhouders, procesregisseurs en andere professionals die de preventie en aanpak van radicalisering, extremisme en terrorisme als primaire taak hebben, is verdieping noodzakelijk. Er wordt van hen verwacht dat zij diepgaande kennis hebben van de verschillende dreigingsrichtingen en de daarbij horende verschijningsvormen.
Naast kennis over radicalisering en extremisme, zijn ook vaardigheden van belang. Er zijn diverse trainingen gericht op de vaardigheden om contact te onderhouden met doelgroepen en hoe om te gaan met extreme idealen.
Aanbod
Voor het leggen van de juiste basis en verdere verdieping is het trainingsaanbod van het Rijksopleidingsinstituut tegengaan Radicalisering (ROR) beschikbaar. Het trainingsaanbod bestaat uit basis-, thema-, vaardigheid- en doelgroeptrainingen.
Professionals kunnen verder kennis tot zich nemen uit recente publicaties van wetenschappelijke instellingen, zoals het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC), publicaties van partners, waaronder Landelijk Steunpunt Extremisme (LSE), Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS), TerInfo en vanuit de Symbolenbank. Ook worden er verschillende handreikingen gepubliceerd vanuit de ESS of de NCTV om het handelingsperspectief van professionals te vergroten.
Symbolenbank
De Symbolenbank is ontwikkeld voor medewerkers van de politie, gemeenteambtenaren, jongerenwerkers of andere professionals die in hun werk geconfronteerd kunnen worden met extremistische symboliek. De Symbolenbank helpt bij het herkennen van dergelijke symbolen of uitdrukkingen zodat professionals hierop, conform eigen afspraken of procedures, kunnen acteren.
Aanvullende informatie
Naast kennisproducten zijn er ook informatieproducten afkomstig van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, zoals het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) van de NCTV en jaarverslagen van de Algemene Inlichtingen-en Veiligheidsdienst (AIVD). Deze publicaties beschrijven fenomenen zoals rechts-extremisme, de soevereinenbeweging of jihadisme en (dreigings)ontwikkelingen voor de nationale veiligheid. De politie beschikt over regionale of lokale informatieproducten over de dreiging, zij kunnen fenomenen koppelen aan dat wat er lokaal of regionaal wordt waargenomen (lokaal of regionaal dreigingsbeeld). Steeds meer gemeenten geven een universiteit of ander kennisinstituut opdracht om een regionale fenomeenanalyse of quickscan op te stellen. Deze analyses geven inzicht in de dreiging in die specifieke regio. Enkele gemeenten hebben analisten in dienst die in staat zijn zo’n regionale analyse uit te voeren.
De (dreigings)informatie van nationaal tot lokaal staat aan de basis van de lokale aanpak zodat deze gericht is op wat de dreiging vraagt.
|
Voorbeeld – creëren bestuurlijk draagvlak met Fenomeenanalyse Noord Nederland: De Rijksuniversiteit Groningen heeft, met behulp van versterkingsgelden van het Rijk en toegekend door NCTV, een fenomeenanalyse uitgevoerd om de regionale dimensie van extremisme in Noord Nederland in kaart te brengen. De noordelijke provincies worden gekenmerkt door regiospecifieke problematiek (gaswinning, windmolens, asielzoekerscentra), waardoor er regionale accenten zijn ten opzichte van het nationale dreigingsbeeld. Het onderzoek dient als een nulmeting waarmee de lokale aanpak in Noord Nederland verder wordt vormgegeven. Daarnaast is het voor lokale partners en bestuurders een handzaam instrument om kennis over de verschillende verschijningsvormen in de regio te vergroten en draagvlak te creëren. De fenomeenanalyse vormt de basis om het lokale beleid te toetsen en in te richten op basis van de dreiging op lokaal niveau. |
Lees verder
Vragen?
Heeft u vragen of wilt u meer informatie? Mail dan naar pls@minjenv.nl.